Podmioty zatrudniające mają w obowiązku zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych, przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
Przypomina o tym resort pracy w odpowiedzi z 7 kwietnia 2025 r. na interpelację poselską informując dodatkowo o tym, czy będzie doprecyzowanie przepisów odnoszących się do poruszonej materii.
W przywołanej interpelacji czytamy:
„(…) Zgodnie z § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973, z późn. zm.), pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom profilaktyczną opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Stosownie do ust. 2 przywołanej ustawy, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych, przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.
Pracodawca musi zatem, w ramach obowiązku poniesienia kosztów profilaktycznej opieki lekarskiej, refundować pracownikowi koszt zakupu okularów lub soczewek kontaktowych (jeżeli lekarz medycyny pracy wskaże w orzeczeniu lekarskim, że są one niezbędne do pracy przy monitorze ekranowym). W jego gestii pozostaje decyzja o wysokości refundowanej kwoty. Zarówno w przypadku okularów jak i soczewek kontaktowych, ponosi on koszty refundacji jedynie do ustalonego w firmie lub zakładzie pracy poziomu.
Ustawodawca, zdając sobie sprawę z różnej kondycji finansowej poszczególnych firm i zakładów pracy, pozostawił pracodawcom dowolność w ustalaniu wysokości refundowanych kosztów. Zwyczajowo przyjmuje się, że refundacja obejmuje koszt zakupu wymaganych w zaleceniu lekarskim szkieł korekcyjnych wraz z podstawową wersją oprawek niezbędnych do ich osadzenia (po dokonaniu rozpoznania w zakładach optycznych w danym rejonie).
Trzeba podkreślić, że wymienione w przepisach wymagania są wymaganiami minimalnymi, które muszą być bezwzględnie spełnione. Nie ma jednak przeciwwskazań, aby w trosce o zdrowie i dobrostan pracownika, pracodawca wyznaczał wyższe standardy niż zostało to określone w przepisach prawa. Pracodawca ponosi bowiem odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy, ma też obowiązek chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki (art. 207 § 1 i 2 Kodeksu pracy).
🎯 Kadry i Płace Książka 2025 - 📖 prostym, zrozumiałym językiem opisuje między innymi takie zagadnienia jak: stanowiska resortu pracy, szkła korekcyjne, zwrot za okulary aktualizowane na bieżąco przez 365 dni od dnia zakupu.
Pracodawca może ustalić dowolną kwotę refundacji kosztów zakupu okularów lub soczewek kontaktowych, a także okresowo waloryzować tę kwotę.
Obecnie nie przewiduje się nowelizacji ww. rozporządzenia w zakresie ustalenia minimalnej kwoty dofinansowania zakupu okularów korekcyjnych dla pracowników, ani też zmian dotyczących określenia częstości wymiany okularów korekcyjnych. Zagadnienie to jest już w przepisach odpowiednio uregulowane.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 607), zakres i częstotliwość badań profilaktycznych pracowników określają wskazania metodyczne, zawarte w załączniku nr 1 do rozporządzenia. W przepisach tych wskazano, że w przypadku pracy przy obsłudze monitorów ekranowych badania profilaktyczne wykonuje się co 5 lat. Jednakże, § 6 pkt 1 rozporządzenia zapewnia możliwość przeprowadzenia badań lekarskich poza terminami wynikającymi z częstotliwości wykonywania badań okresowych i orzekania o możliwości wykonywania dotychczasowej pracy. Skierowanie na takie badania lekarskie wydaje pracodawca, po zgłoszeniu przez pracownika niemożności wykonywania dotychczasowej pracy.
Jeśli pracownik uważa, że przy pracy z monitorem ekranowym pogarsza mu się wzrok, powinien wystąpić do pracodawcy o skierowanie na wcześniejsze badania profilaktyczne. Jeżeli w wyniku takich badań okaże się, że potrzebuje on nowych okularów korekcyjnych, ponieważ te, które posiada nie zapewniają mu już odpowiedniej korekcji wzroku, to pracodawca ma obowiązek je zapewnić – niezależnie od tego, ile czasu minęło od chwili wpłynięcia do niego poprzedniego wniosku o refundację.
Należy przy tym zauważyć, że ostatnia nowelizacja rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe obejmowała m.in.: rozszerzenie profilaktycznej opieki zdrowotnej, w tym prawa do refundacji okularów lub szkieł kontaktowych korygujących wzrok. Objęto nim wszystkich pracowników pracujących z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe.”.
